Trong các loại u da thì u nang bã nhờn rất phổ biến. Chúng có thể xuất hiện ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể và không cần điều trị vì không phải là ung thư. Tuy nhiên nếu gây mất thẩm mỹ, bị vỡ hoặc viêm nhiễm, u nang bã nhờn nên cần được loại bỏ ngay.
(Bài viết có sự tham vấn chuyên môn của BS.CK2.Trần Dư Đông thuộc khoa Ngoại Tổng Quát tại Phòng khám đa khoa Vigor Health)
ĐỊNH NGHĨA
U nang Epidermoid hay thường được gọi là u nang bã nhờn là một dạng u da rất phổ biến. Chúng có thể xuất hiện ở bất cứ bộ phận nào trên cơ thể và phổ biến nhất là ở mặt, đầu, cổ, lưng, bộ phận sinh dục.
TRIỆU CHỨNG
Đặc trưng của u nang bã nhờn là dạng u nang tròn hoặc bướu nhỏ có kích thước chỉ từ 0.6-5cm. Chúng phát triển dưới da và thường gặp ở các vị trí có nhiều tuyến bã nhờn như mặt, lưng, ngực… U nang bã nhờn có màu trắng, nâu nhạt đến vàng, bờ đều, giới hạn rõ và mật độ chắc. Giữa nang có nốt đen nhỏ, bên trong chứa chất bã trắng đặc.
Trong trường hợp bị nhiễm trùng, khu vực u nang sẽ trở nên sưng, đỏ, đau. Khi u nang bã nhờn vỡ sẽ thoát ra chất dịch màu vàng có mùi hôi.
NGUYÊN NHÂN LÀM XUẤT HIỆN U NANG BÃ NHỜN
Trên bề mặt da của chúng ta có một lớp mỏng bảo vệ do các tế bào biểu bì tạo thành. Các tế bào này sau khi già sẽ thoái hóa, rụng đi và được thay thế bằng các tế bào khác. Tuy nhiên trong trường hợp tế bào biểu bì chết không rụng đi mà lại di chuyển sâu vào các lớp trong của da và nhân lên sẽ tạo thành u nang bã nhờn. Quá trình này thường xảy ra ở các khu vực có các nang bã nhờn, tuyến dầu lớn như ở mặt, cổ, lưng, háng…
Lúc này các tế bào biểu bì sẽ bao bọc xung quanh u nang và tiết keratin vào bên trong. Keratin là một protein tự nhiên có trong tế bào da, thường có màu trắng giống bã đậu nên đôi khi gọi là u bã đậu.
Đặc biệt có một số yếu tố làm tăng nguy cơ u nang bã nhờn như
– Tuổi dậy thì.
– Có tiền sử bị mụn trứng cá.
– Có sẵn tổn thương ở da.
– Giới tính (nam giới thường bị nhiều hơn nữ giới).
– Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không bảo vệ.
CÁC BIẾN CHỨNG CỦA U NANG BÃ NHỜN
Các biến chứng thường gặp của u nang bã nhờn là viêm, gây sưng, đau, nhiễm trùng. Nếu bị vỡ bã nhờn có thể gây áp xe, u nang ở bộ phận sinh dục có thể dẫn đến khó chịu bộ phận sinh dục, gây đau khi giao hợp và tiểu tiện.
Ngoài ra u nang bã nhờn còn có thể gây ung thư da tế bào đáy và vảy. Tuy nhiên điều này rất hiếm nên thường không cần sinh thiết để chẩn đoán ung thư, trừ các trường hợp u nang bã nhờn có biểu hiện bất thường như vững chắc, bất động, bị nhiễm bệnh,…
ĐIỀU TRỊ U NANG BÃ NHỜN NHƯ THẾ NÀO?
U nang bã nhờn có thể không cần điều trị nếu u nang kích thước nhỏ kèm không có triệu chứng, không gây đau, khó chịu.
Việc điều trị được đặt ra khi u nang bã nhờn bị viêm, vỡ, gây đau hoặc phát triển to ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Trong trường hợp này đầu tiên Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh, giảm đau, chống viêm để điều trị đến khi tình trạng viêm khỏi hoàn toàn sau đó mới thực hiện phẫu thuật. Lý do là vì việc phẫu thuật phải được thực hiện khi u nang không bị viêm, bởi lớp vỏ u nang khi bị viêm rất dễ vỡ, khó loại bỏ u hoàn toàn dẫn đến u nang dễ tái phát.
Để phẫu thuật loại bỏ u nang bao gồm các phương pháp sau:
1. Rạch thông thường
Với phương pháp này các Bác sĩ sẽ rạch vết mổ dài bằng đường kính u nang, sau đó lấy trọn u. Các thao tác được thực hiện hết sức thận trọng để tránh làm vỡ u nang, giảm thiểu tái phát và viêm thứ cấp.
2. Mổ tối thiểu
Các Bác sĩ sẽ thực hiện một vết mổ nhỏ khoảng một phần ba đường kính u nang, sau đó lấy u nang ra. Ưu điểm của phuơng pháp này là để lại sẹo nhỏ, tuy nhiên nguy cơ u nang không được loại bỏ hoàn toàn, khả năng tái phát cao.
3. Cắt bỏ hình elip
Phương pháp này thích hợp với các u nang bị nhiễm trùng, vỡ hoặc viêm dính sẹo vào các mô xung quanh. Tuy có nguy cơ cao để lại sẹo xấu nhưng cắt bỏ hình elip sẽ giúp loại bỏ toàn bộ u nang bã nhờn và các mô bị ảnh hưởng xung quanh, giảm thiểu nguy cơ sót lại thành nang gây tái phát.
4. Phẫu thuật bằng Laser Carbon Dioxide
Đây là kỹ thuật hiện đại thực hiện bằng cách làm bay hơi u nang, từ đó ít để lại sẹo.
Nhìn chung u nang bã nhờn là loại u phát triển chậm, không gây đau, hầu như không có triệu chứng và không phải là ung thư nên không cần điều trị. Tuy nhiên vẫn có trường hợp u nang bã nhờn gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, bị vỡ hoặc viêm nhiễm. Trường hợp hiếm gặp hơn là có thể làm phát sinh bệnh ung thư da. Vì vậy nếu có triệu chứng của u nang bã nhờn hoặc nghi ngờ mình bị u nang bã nhờn, bạn nên đến các cơ sở y tế để được đội ngũ Bác sĩ chuyên môn thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và đánh giá tình trạng u nang. Nếu trường hợp cần phải loại bỏ, các Bác sĩ sẽ tư vấn bạn lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng khối u và nhu cầu.
THĂM KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ U NANG BÃ NHỜN Ở ĐÂU?
Nằm trong top 6 phòng khám đạt chuẩn chất lượng trong đợt kiểm tra năm 2019 của Sở Y Tế TP.HCM, Phòng khám đa khoa Vigor Health với 10 năm kinh nghiệm trong việc chăm sóc, thăm khám sức khỏe và chữa bệnh đã tạo được uy tín, sự tin tưởng đến khách hàng cá nhân, các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước. Vigor Health đem lại sự khác biệt với:
– Đội ngũ Bác sĩ giỏi, nhiều năm kinh nghiệm trực tiếp thăm khám, có phác đồ phù hợp và trực tiếp thực hiện, theo dõi trong suốt quá trình điều trị
– Sở hữu 12 chuyên khoa và đa dạng các dịch vụ khám sức khỏe, phục vụ nhu cầu của nhiều bệnh nhân trong nước và nước ngoài
– Hệ thống trang thiết bị, máy móc, cơ sở vật chất hiện đại, tân tiến
– Không gian xanh sạch, thư giãn
– Cung cách phục vụ chuyên nghiệp, chu đáo, tận tình
– Có đầy đủ pháp lý và các chứng nhận, giấy phép từ Sở Y Tế TP.HCM
Liên hệ với Vigor Health qua hotline 0931.130.115 để được tư vấn và biết thêm thông tin về việc thăm khám, điều trị u nang bã nhờn ngay hôm nay.